Haldun Dormen: Türk Tiyatrosunun Efsanevi İsimlerinden Biri
Haldun Dormen: Türk Tiyatrosunun Efsanevi İsimlerinden Biri
Haldun Dormen, Türk tiyatrosunun önemli isimlerinden biridir. 1928 yılında Mersin'de doğan Dormen, kariyeri boyunca birçok ödül kazanmış ve birçok sanatçı yetiştirmiştir. Tiyatro eğitimi aldığı Yale Üniversitesi'nden mezun olduktan sonra, Hollywood'da da sahne almıştır. Dormen, Türk tiyatrosuna yaptığı katkılarla tanınmaktadır.
Erken Yaşamı ve Eğitim Hayatı
Haldun Dormen, 05.04.1928 yılında Mersin'de doğdu. Babası, Kıbrıslı aydın bir iş adamı olan Sait Ömer Bey, annesi ise İstanbullu bir paşa kızı olan Nimet Rüştü Hanım'dır. Bir yaşına basmadan ailesi İstanbul, Şişli'ye yerleşti. İlk sahne deneyimini Galatasaray Lisesi'nde ortaokul öğrencisi iken Demirbank oyununda yirmi beş kuruş rolüyle yaşadı.
Lise öğrenimini Robert Kolej’de tamamladıktan sonra, sekiz yaşında geçirdiği bir kaza sonucu sol ayağı sakatlandı. Tiyatro eğitimini ABD'de Yale Üniversitesi’nde aldı ve yüksek lisans derecesiyle mezun oldu. İki yıl süreyle Amerika Birleşik Devletleri'nde çeşitli tiyatrolarda oyunculuk ve yönetmenlik yaptı.
Tiyatro Kariyeri ve Dormen Tiyatrosu
İstanbul'a döndüğünde, önce Muhsin Ertuğrul yönetimindeki Küçük Sahne'ye girdi. Cinayet Var adlı oyundaki dedektif rolüyle Türk seyirci karşısına çıktı. 22 Ağustos 1955 gecesi Süreyya sinemasında Dormen Tiyatrosu'nun ilk oyununu sergiledi. 1957'de Papaz Kaçtı komedisi ile Dormen Tiyatrosu'nu kurdu.
Dormen, Erol Günaydın, Altan Erbulak, Metin Serezli gibi birçok sanatçı yetiştirdi. Topluluk, 1957-1972 yılları arasında en parlak dönemini yaşadı. 1961'de Türkiye'deki ilk Batılı anlamdaki müzikal olan Sokak Kızı İrma'yı sahneledi. Bu müzikal, Gülriz Sururi'yi Türkiye'ye tanıttı.
Film Yönetmenliği ve Televizyon Çalışmaları
Dormen, Bozuk Düzen ve Güzel Bir Gün İçin adlı iki film yönetti. Bu filmlerde Belgin Doruk, Ekrem Bora gibi isimler yer aldı. 1966 ve 1967 yıllarında Altın Portakal Film Festivali'nde yedi ödül kazandı. Ancak, bu filmler gişede bekleneni vermedi.
1972'de tiyatrosunu kapatmak zorunda kaldı ve televizyona, yazarlığa yöneldi. Unutulanlar, Anılarla Söyleşi gibi programlarla televizyon dünyasında yer aldı. Milliyet gazetesinde Çeşitlemeler adlı köşesiyle gazeteciliğe başladı ve sekiz yıl boyunca yazılarına devam etti.
Ödülleri ve Son Dönem Çalışmaları
Haldun Dormen, yaşamı boyunca iki yüz ellinin üstünde ödül kazandı. 1997'de Yapı Kredi adına Afife ödüllerini başlattı. 1998 yılında Kültür Bakanlığınca verilen Devlet Sanatçısı unvanını aldı. Hacettepe Üniversitesi tarafından Onursal Bilim Doktoru olarak ödüllendirildi.
Dormen, 1984'te ikinci Dormen Tiyatrosunu kurdu. 2002 yılında ekonomik nedenlerle tiyatrosunu kapatmış olsa da, çeşitli tiyatrolarda oyunculuğuna ve yönetmenliğine devam etti. Dördü otobiyografik olan beş kitap ve on iki oyun yazmıştır.
Özel Hayatı
Dormen, 1959'da halkla ilişkiler alanında dünyaca tanınan Betül Mardin ile evlendi. Sekiz yıl süren bu evliliğinden Ömer adlı bir oğlu dünyaya geldi. Haldun Dormen, Türk tiyatrosuna yaptığı katkılarla anılmaya devam etmektedir.
Haldun Dormen, Türk sanat dünyasında önemli bir figür olarak yer almıştır. Sanat hayatı boyunca birçok genç sanatçının yetişmesine katkıda bulunmuş ve Türk tiyatrosunun gelişimine büyük katkılar sağlamıştır.